دستور العمل آموزش و ارتقاء مهارت کارکنان در طرح طبقه بندی مشاغل
دستور العمل آموزش و ارتقاء مهارت کارکنان در طرح طبقه بندی مشاغل
1- هدف :
به منظور توسعه نیروی انسانی بایستی روش تدوین – کنترل و بهینه سازی گردد تا بتواند :
۱-۱- مهارت ها و تواناییهای مورد نیاز برای تصدی هر شغل و درجات ( طبقات ) هر شغل را شناسایی ، و تدوین و اعلام
می نماید .
۱-۲- سر فصل های آموزشی و استانداردهای آموزشی مورد نیاز را تدوین نموده و راههای کسب مهارت ها و توانایی های
مورد نیاز کارکنان را بررسی و برنامه ریزی و اجرا نماید .
۱-۳- مستندات و برنامه ها را بصورت ادواری ارزشیابی و بهینه سازی نماید .
2- ساختار مورد نیاز :
به منظور دستیابی به هدف فوق حداقل ساختار زیر مورد نیاز می باشد .
۲-۱- واحد آموزش یا مسئول آموزش در شرکت وجود داشته باشد و یا حداقل، فعالیت فرایند آموزش در یکی از پست های سازمانی انجام گیرد .
۲-۲- کمیته آزمون مهارت وظیفه واحد آموزش ( یا مسئول آموزش ) به منظور کسب مهارت های مورد نیاز برای تصدی شغل و تصدی در جات ( طبقات) شغل توسط کارکنان دوره های آموزشی تخصصی و عمومی توسط واحد آموزش با یاری گرفتن از مسئولان واحدهای مختلف شرکت بایستی ، نیاز سنجی گردد و محتوای سر فصل ها و استانداردهای آموزشی برای هر دوره تدوین شود
و شکل های مختلف انتقال مهارت و یا بر گزاری آموزشی طراحی و برنامه ریزی گردد و پس از تصویب مدیر عامل به اجراء در آید در طول اجراء کنترل شده و در پایان ارزشیابی به عمل آمده و بهینه سازی گردد.
3 – وظیفه کمیته آزمون مهارت
این کمیته وظیفه دارد از افرادی که توسط سلسله مراتب سازمانی آنها برایشان تقاضای ارتقاء شغل جا به جایی از شغل پایین تر به شغل بالاتر و یا تقاضای افزایش درجه مهارت یا افزایش ( طبقات ) در داخل یک شغل، شده است و مدیر عامل شرکت نیز موافقت خود را اعلام داشته است
آزمون های تئوری و عملی به عمل آورد و سوابق گذراندن دوره های آموزشی افراد مذکور را بررسی نماید و در نهایت نظر خود را در مورد موفقیت و یا عدم موفقیت در آزمون به مدیر عامل شرکت و کمیته طبقه بندی شرکت اعلام دارد .
تبصره ۱ : جابجایی کارکنان در پست های پشتیبانی مانند اداری و مالی و بازرگانی که دارای گروه یکسان باشند با پیشنهاد کمیته و موافقت مدیر بدون کسر مزد مبنا میسر خواهد بود.
تبصره ۲ : جابجایی کارکنان در پستهای فنی و تولیدی مانند تولید و تعمیرات و کیفیت که دارای گروه یکسان باشند با
پیشنهاد کمیته و موافقت مدیر بدون کسر مزد مبنا میسر خواهد بود.
تبصره 3 : جابجایی های قید شده در تبصره ۱ و ۲ زمانی میسر خواهد بود که آموزشهای مندرج در بند ۱-۲ این دستور العمل برای افرادی که قصد برای جابجایی آنها وجود دارد اجرا گردد.
ترکیب اعضاء کمیته آزمون مهارت
اعضای این کمیته از دو گروه تشکیل گردیده است ، گروه اول اعضاء ثابت کمیته که عبارتند است از:
نماینده مدیر عامل شرکت
نماینده شورای اسلامی و نماینده کارکنان شرکت
مسئول آموزش شرکت که دبیر کمیته نیز محسوب می گردد
اعضاء متغییر کمیته که بنا به مورد در هر قسمت شرکت به صورت زیر و از افراد همان قسمت در کمیته عضویت می یابند:
-مدیر قسمت
کارشناس قسمت (یا یکی از مسئولان قسمت به انتخاب مدیر قسمت )
مدیر قسمت میتواند اختیارات خود را به کارشناس یا مسئول قسمت که در کمیته آزمون مهارت عضویت دارد کتبا” تفویض نماید .
۶ – شرایط اتخاذ رای در کمیته آزمون مهارت
اتخاذ رای با رای اکثریت افراد در کمیته حاصل می گردد، در صورتی که آرای مخالف و موافق مساوی باشد رای افرادی که نماینده مدیر عامل در ترکیب آنها قرار دارد قابل اجرا می باشد.
7 – سایر شرایط
۱-۷- در صورت نیاز کمیته آزمون مهارت میتواند انجام آزمون را به عهده مراکز آموزشی رسمی کشور واگذار نماید .
مراکز آموزشی رسمی کشور بایستی توسط مسئول آموزش شرکت شناسایی و به تائید مدیر عامل شرکت رسیده باشند.
۲-۷- یک شاغل در صورت عدم موفقیت در آزمون میتواند در مرحله بعدی آزمون که توسط کمیته آزمون مهارت تعیین می گردد شرکت نماید .
۳-۷- در صورتی که یک شاغل دوره های آموزشی مربوطه را با موفقیت طی نموده باشد و دارای مهارت کافی جهت ارتقاء درجه مهارت ( ارتقاء طبقه ) باشد ولی سلسله مراتب سازمانی وی به دلیل مختلف مخالف شرکت دادن وی در آزمون مربوطه به کمیته آزمون مهارت باشند،
مراتب توسط نماینده شورای اسلامی یا نماینده کارکنان به مدیر عامل اعلام می گردد ، در صورت تایید مدیر عامل شرکت ، شاغل مذکور میتواند در جلسه کمیته آزمون مهارت شرکت جوید و آزمون بدهد .
۴-۷- نتایج آزمون افراد بایستی حد اکثر ظرف مدت یک هفته و به صورت کتبی و رسمی به کمیته طبقه بندی مشاغل جهت انجام مراحل بعدی اعلام گردد .
8 – دوره های آموزشی عمومی و تخصصی برای هر شغل و یا درجه مهارتی ( یا طبقه ) در هر شغل قبلا توسط واحد آخرین شرکت نیاز سنجی شده و استانداردهای آموزشی مورد نیاز تدوین گردیده است .
۹ – گذراندن دوره آموزشی به روش های مختلف توسط کارکنان طبق برنامه آموزشی شرکت میباشد که توسط واحد آموزش تدوین و به تایید مدیر عامل شرکت رسیده است.
دستور العمل احتساب گواهینامه های ارزشیابی مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور در نظام ارزیابی مشاغل و طرح های طبقه بندی مشاغل
با عنایت به سیاست های کلان دولت جمهوری اسلامی و به ویژه برنامه های توسعه اقتصادی ،اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ارتقاء بهره وری از اهمیت خاصی برخوردار بوده و ارتقاء مهارت های فنی و حرفه ای نیروی کار از عوامل اصلی در این باره محسوب می گردد
و با توجه به لزوم بازنگری و اصلاح نظام ارزیابی مشاغل پس از ۲۵ سال و لحاظ نمودن گواهینامه های مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور در این و جایگزینی گواهینامه های فوق الذکر بابت کمبود شرایط احراز شغل از نظر تحصیل و تجربه
به استناد آئین نامه ایجاد مراکز کارآموزی و جوار کارگاهی و بین کارگاهی مصوب هیأت محترم دولت و آئین نامه اجرایی تبصره یک ماده ۴۹ قانون کار و در راستای اعمال مهارت محوری که از جمله سیاست های راهبردی وزارت کار و امور اجتماعی می باشد
ضوابط احتساب گواهینامه های مهارت صادره از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور که در این دستورالعمل سازمان نامیده می شود را در طرحهای طبقه بندی مشاغل به شرح زیر اعلام می دارد.
۱ – گواهینامه های مهارت سازمان متناسب با نوع و مدت آموزش معادل با عامل مهارت در نظام ارزیابی مشاغل از نظر تجربه و تحصیل خواهد بود.
2 – امتیاز لحاظ شده برای هر ساعت آموزش مندرج در گواهینامه های مهارت سازمان معادل یک دهم امتیاز در نظام ارزیابی مشاغل می باشد.
3 – متناسب با امتیازات متعلقه به گواهینامه های مهارت این امتیازات جهت جایگزینی کمبود تجربه و تحصیل مورد نیاز شغل محاسبه می گردد.
تبصره : ساعات آموزش گواهینامه های مهارت سازمان و امتیازات متعلقه به آن جهت جایگزینی کمبود تحصیل بر حسب ضوابط مندرج در دستورالعمل اجرایی طرحهای طبقه بندی مشاغل در خصوص جایگزینی تجربه به جای کمبود تحصیل محاسبه خواهد شد.
۴- باقیمانده امتیازات دارندگان گواهینامه های مهارت سازمان پس از تکمیل شرایط احراز شغل در ارتقا و جابجایی های شغلی آتی محاسبه خواهد شد.
5 – دارندگان گواهینامه های مهارت که گواهینامه های آنان از طریق شرکت در آزمونهای ادواری طبق ضوابط سازمان صادر شده است نیز مشمول این دستور العمل خواهند بود.
۶ – در مورد آن عده از کارکنانی که به علت نداشتن شرایط احراز شغل و یا کمبود بخشی از آن در مورد استخدام تطبیق با طرح ارتقاء شغل مشمول کسر از مزد سنوات شده اند کارفرما مکلف است
ظرف مدت ۳ ماه با هماهنگی ادارات کل کار و امور اجتماعی و ادارات کل آموزش فنی و حرفه ای ترتیب شرکت آنان در دوره های آموزشی را متناسب با نوع شغل مورد تصدی آنان فراهم آورد.
بدیهی است پس از طی دوره لازم و اخذ گواهینامه مربوط کارفرما مجاز به ادامه کسر از مزد سنوات آنان نخواهد بود مگر آنکه کارگر ذیربط از همکاری و حضور در دوره آموزشی خودداری نموده و یا در آموزن مربوط موفقیت حاصل ننماید و یا امکان تشکیل دوره از سوی سازمان فراهم نشود.
احتساب گواهینامه های مهارت سازمان موضوع این دستور العمل منوط به کمبود داشتن از نظر شرایط احراز شغل و نیز مرتبط بودن دوره آموزشی با شغل مورد تصدی با تأیید کمیته طبقه بندی مشاغل خواهد بود.
تبصره: در موارد بروز اختلاف از نظر مرتبط یا غیر مرتبط بودن دوره آموزشی با وظایف شغل نظر سازمان با توجه به استانداردهای شغلی مهارت ملاک بوده و در صورت عدم پذیرش قابل رسیدگی در مراجع حل اختلاف طبق تبصره ۳ ماده ۴۹ قانون کار خواهد بود.
8 – با رعایت شرایط و ضوابط مربوط به ارتقاء شغل طبق دستورالعمل اجرایی طرح طبقه بندی مشاغل دارندگان گواهینامه های مهارت سازمان در اولویت خواهند بود.
9 – احتساب گواهینامه های مهارت سازمان جهت جایگزینی به جای عوامل تجربه و تحصیل به ترتیب مندرج در جدول مربوط در نظام ارزیابی مشاغل صورت خواهد گرفت لکن در مورد آن عده از گواهینامه های مهارت سازمان که با توجه به کیفیت مدت و نوع دوره و حسب ضوابط اعلام شده معادل خاصی از نظر تجربه و به تبع آن از نظر تحصیل برای آن لحاظ شده است.
همچنان به اعتبار خود باقی بوده و این دوره های عبارتند از :
- الف) دوره آموزشی هیجده ماهه تربیت مربی —– معادل 8 سال تجربه
- (ب) دوره آموزشی هیجده ماهه کارگر ماهر —– معادل 7 سال تجربه
- (ج) دوره آموزشی ۹ ماهه کارگر درجه یک —– معادل 6 سال تجربه
- د) دوره آموزشی ۶ ماهه کارگر درجه دو —– معادل 4 سال تجربه
تبصره : چنانچه در آینده طبق ضوابط سازمان تغییراتی در عنوان کیفیت مدت آموزش و دیگر عوامل مربوط به دوره های مهارتی و به تبع آن در گواهینامه های مهارت ایجاد شود این تغییرات در نظام ارزیابی و دستورالعملهای مربوط حسب مورد اعمال خواهد شد.
۱۰ – کارگاه هایی که اقدام به تهیه و تدوین نظامهای رتبه بندی و ارزشیابی شاغلان در کنار نظام ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل در چارچوب پیمانهای دسته جمعی مینمایند گواهینامه های مهارت میتواند به عنوان یکی از عوامل و شاخص های ارزیایی در اعطای رتبه و امتیازات ارزشیابی کارکنان لحاظ شود.
۱۱ – شاغلینی که در حین خدمت بر مبنای نیاز و سفارش کارفرما دوره آموزشی که از کد استاندارد شغل و آموزش برخوردار است را با موفقیت طی کنند و گواهینامه مهارت سازمان را دریافت نمایند از امتیاز مربوط بر اساس این دستورالعمل بهره مند خواهند شد.
امتیاز سالهای تجربه مقاطع مختلف تحصیلی و گواهینامه های مهارت در مشاغل
درجات | میزان تجربه مورد نیاز شغل | گواهینامه های مهارت سازمان معادل با تجربه | میزان امتیاز |
۱ | یک سال تجربه مفید | ۱۲۰ ساعت | ۱۲ |
۲ | دو سال تجربه مفید | ۲۴۰ ساعت | ۲۴ |
۳ | سه سال تجربه مفید | ۳۶۰ ساعت | ۳۶ |
۴ | چهار سال تجربه مفید | ۴۸۰ ساعت | ۴۸ |
۵ | پنج سال تجربه مفید | ۶۰۰ ساعت | ۶۰ |
2 | شش سال تجربه مفید | ۷۲۰ ساعت | ۷۲ |
V | هفت سال تجربه مفید | ۸۴۰ ساعت | ۸۴ |
A | هشت سال تجربه مفید | ۹۶۰ ساعت | ۹۶ |
۱ | نه سال تجربه مفید | ۱۰۸۰ ساعت | ۱۰۸ |
۱۰ | ده سال تجربه مفید | ۱۲۰۰ ساعت | ۱۲۰ |
گواهینامه های مهارت سازمان آموزشی فنی و حرفه ای کشور بابت جایگزینی کمبود شرایط احراز شغل از نظر تجربه قابل احتساب می باشد.